Krioterapia – jak zimno może pomóc Twojemu ciału? 

Ekspozycja na zimno to bardzo ciekawa forma wspierania naszego zdrowia, zaliczana do podstaw biohackingu i ciesząca się coraz większą popularnością. Morsowanie oraz zimne prysznice stają się częścią codziennych rytuałów zdrowotnych, zyskując uznanie zarówno wśród amatorów, jak i sportowców. Korzystanie z takich metod może przynieść wiele korzyści – od poprawy nastroju, przez regenerację mięśni, aż po wsparcie metabolizmu i spalanie tkanki tłuszczowej. Dlatego warto zgłębić temat i dowiedzieć się, jak efektywna może być krioterapia oraz jakie rezultaty przynosi regularne leczenie zimnem w kontekście zdrowego stylu życia i poprawy wydolności organizmu.

Krioterapia, a pobudzenie i poprawa nastroju 

Jedną z najważniejszych i najszybciej odczuwalnych korzyści ekspozycji na zimno (a w szczególności zimnych pryszniców z rana) jest pobudzenie oraz poprawa nastroju. Dlatego też świetnie jest zacząć dzień od krótkiego, zimnego prysznica (wystarczą dosłownie 3-4 minuty zimnej wody po umyciu się).  

Oprócz wpływu na nastrój i hamowania zmęczenia zimne prysznice często powodują, że lepiej radzimy sobie z problemami naszego dnia, ponieważ taka ekspozycja jest jedną z najtrudniejszych i najmniej przyjemnych rzeczy, które możemy wykonać z rana. 🙂  

Hamowanie objawów bólowych i DOMSów 

Ekspozycja na zimno, chociaż już w dłuższej formie (morsowanie lub krioterapia) to świetna metoda zmniejszania stanów zapalnych, objawów bólowych, w szczególności mięśni i stawów.  Działa to jako rehabilitacja. 

Zawodowi sportowcy podczas zawodów korzystają z wanien do morsowania pomiędzy startami, by hamować opóźnioną bolesność mięśniową (DOMSy), jednak nie jest to polecana metoda regeneracji na co dzień, ponieważ hamuje ona hipertrofię.  

Ekspozycja może także pomóc w różnego rodzaju kontuzjach sportowych, jednak jej stosowanie pacjent powinien omówić z lekarzem czy fizjoterapeutą. Należy dowiedzieć się, czy nie mamy przeciwwskazań do zabiegów krioterapii, krioterapii miejscowej, czy korzystania z kriokomory. 

Odchudzanie i regulacja glikemii 

Co ciekawe, morsowanie może wspierać spalanie tkanki tłuszczowej, co sprzyja jej redukcji. Dzieje się tak dzięki procesowi tzw. beżowienia tkanki tłuszczowej – biała tkanka tłuszczowa przekształca się w brązową, która jest aktywna metabolicznie i zwiększa wydatek energetyczny organizmu. Ponadto, podczas i po morsowaniu nasze ciało „marnuje” dużą ilość energii na generowanie ciepła. Proces ten wspiera między innymi kompleks UCP1. Oznacza to, że podobnie jak w silniku spalinowym, sporo energii jest zużywane na produkcję ciepła zamiast na inne procesy energetyczne. W przypadku osób z nadwagą i nadmiarem energii – jest to efekt korzystny.

Dodatkowo, ekspozycja na zimno obniża poziom glukozy we krwi, co dla większości osób stanowi istotną zaletę.

Warto jednak zaznaczyć, że osoby bardzo szczupłe, niedożywione lub cierpiące na hipoglikemię powinny podejść do morsowania z dużą ostrożnością, ponieważ ich organizm może nie dysponować wystarczającą ilością energii, aby skutecznie generować ciepło.

Morsowanie a odporność? 

Oczywiście najczęściej potocznie powtarzaną korzyścią z morsowania jest poprawa odporności (”odkąd morsuję – nie choruję”). I mimo tego, że mnóstwo osób doświadcza znacznej poprawy odporności przy regularnym morsowaniu, to niestety badania naukowe nie potwierdzają tego benefitu. Obecnie nie jest udowodnione naukowe, że morsowanie wspiera działanie układu odpornościowego, oraz nie wiadomo, jaki mechanizm by za odpowiadał. Co oczywiście nie oznacza, że morsowanie nie wspiera odporności. Zalet jest sporo, m.in. wpływ terapeutyczny, poprawa krążenia, przepływu krew, przyspieszenie redukcji masy ciała, zmniejszenie napięcia mięśniowego. 

Krioterapia – w skrócie

Krioterapia i ekspozycja na zimno to skuteczne metody wspierania zdrowia i regeneracji organizmu, które stają się coraz bardziej popularne jako element biohackingu. Regularne praktykowanie zimnych pryszniców lub morsowania nie tylko poprawia nastrój i pobudza do działania, ale także pomaga łagodzić bóle mięśniowe oraz stany zapalne – może mieć charakter przeciwbólowy, przeciwobrzękowy, działać korzystnie na urazy. Redukuje napięcia mięśni. Wspomaga renegerację. Co więcej, terapia zimnem może wspierać proces redukcji poprzez aktywację brunatnej tkanki tłuszczowej oraz regulację poziomu cukru we krwi. Jednak należy pamiętać, że odpowiednia dieta jest kluczowym elementem wspierającym te procesy – zbilansowane żywienie dostarcza energii niezbędnej do adaptacji organizmu na niskie temperatury. Dlatego połączenie krioterapii z właściwą dietą zwiększa efektywność i bezpieczeństwo tej formy regeneracji i poprawy zdrowia. Działanie zimna jest nieocenione, jednak przed podjęciem decyzji pamiętaj o konsultacji z lekarzem. Dowiedz się, czy są jakiekolwiek wskazania.

Bibliografia:

1. Espeland D, de Weerd L, Mercer JB. Health effects of voluntary exposure to cold water – a continuing subject of debate. Int J Circumpolar Health. 2022;81(1). doi:10.1080/22423982.2022.2111789 

1. Moore E, Fuller JT, Buckley JD, et al. Impact of Cold-Water immersion compared with passive recovery following a single bout of strenuous exercise on athletic performance in physically active participants: A systematic review with meta-analysis and meta-regression. Sports Med. 2022;52(7):1667-1688. doi:10.1007/s40279-022-01644-9 

1. Rymaszewska J, Lion KM, Pawlik-Sobecka L, et al. Efficacy of the whole-body cryotherapy as add-on therapy to pharmacological treatment of depression—A randomized controlled trial. Front Psychiatry. 2020;11. doi:10.3389/fpsyt.2020.00522 

1. Doets JJR, Topper M, Nugter AM. A systematic review and meta-analysis of the effect of whole body cryotherapy on mental health problems. Complement Ther Med. 2021;63(102783):102783. doi:10.1016/j.ctim.2021.102783 

1. Srámek P, Simecková M, Janský L, Savlíková J, Vybíral S. Human physiological responses to immersion into water of different temperatures. Eur J Appl Physiol. 2000;81(5):436-442. doi:10.1007/s004210050065 

1. Hankenson FC, Marx JO, Gordon CJ, David JM. Effects of rodent thermoregulation on animal models in the research environment. Comp Med. 2018;68(6):425-438. doi:10.30802/aalas-cm-18-000049 

1. Blondin DP, Labbé SM, Tingelstad HC, et al. Increased brown adipose tissue oxidative capacity in cold-acclimated humans. J Clin Endocrinol Metab. 2014;99(3):E438-E446. doi:10.1210/jc.2013-3901 

1. Hanssen MJW, Hoeks J, Brans B, et al. Short-term cold acclimation improves insulin sensitivity in patients with type 2 diabetes mellitus. Nat Med. 2015;21(8):863-865. doi:10.1038/nm.3891 

1. Wang Y, Li S, Zhang Y, et al. Heat and cold therapy reduce pain in patients with delayed onset muscle soreness: A systematic review and meta-analysis of 32 randomized controlled trials. Phys Ther Sport. 2021;48:177-187. doi:10.1016/j.ptsp.2021.01.004